~ Δεν είναι η προσοχή αυτό που αναζητάει ένα παιδί, αλλά η αγάπη ~ Freud

 «Πότε πρέπει να πάω το παιδί μου σε παιδοψυχολόγο;». Ένα ερώτημα το οποίο είναι πολύ πιθανό να απασχολήσει, κάποια στιγμή, αρκετούς γονείς στην σημερινή εποχή, με σοβαρή ή λιγότερο σοβαρή αφορμή. Εκτός, λοιπόν, από τους ενήλικες μπορούν να εμφανίσουν και να αντιμετωπίσουν δυσκολίες και τα παιδιά, και οι γονείς οφείλουν να είναι σε θέση να αναγνωρίσουν σημάδια που ίσως καταδεικνύουν την παρουσία ενός προβλήματος, λαμβάνοντας υποστήριξη από κάποιον ειδικό, σε περίπτωση που είναι αναγκαίο.

Είναι πολύ σημαντικό, επομένως, να παρατηρούμε το παιδί και τη συμπεριφορά του και να προσπαθούμε να εντοπίζουμε και να αναγνωρίζουμε πότε ξεκινά ή πότε αλλάζει κάτι ώστε να έχουμε κάποιο σημείο αναφοράς. Συμβαίνει, συχνά, τα παιδιά να αντιμετωπίζουν κάποιες δυσκολίες μετά από κάποιο τραυματικό σοκ που, ίσως, βίωσαν αλλά, καμιά φορά, δεν είναι ιδιαίτερα εμφανής και διακριτή η αιτία στην οποία μπορούμε να ανατρέξουμε ώστε να αναζητήσουμε λύσεις.

Επιθετική συμπεριφορά

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημάδια που καταδεικνύουν την ανάγκη για παροχή βοήθειας από παιδοψυχολόγο είναι, αν μη τι άλλο, η επιθετική συμπεριφορά. Ίσως το παιδί να αντιδρά υπερβολικά ακόμη και σε πράγματα όπως μια απλή συζήτηση ή μια απλή παρότρυνση του γονέα, ενώ κάτι τέτοιο μπορεί να συμβαίνει και εκτός σπιτιού. Πρέπει να δώσουμε μεγάλη προσοχή στο πότε ξεκινούν και εκδηλώνονται τέτοιες συμπεριφορές, αφού συχνά διάφορα γεγονότα και καταστάσεις συνδέονται μεταξύ τους και ενδεχομένως μια τέτοια διαπίστωση μπορεί να οδηγήσει σε πιο άμεσες και γρήγορες λύσεις.

Ξαφνική αλλαγή συνηθειών και ενδιαφερόντων

Ακριβώς όπως με τη συμπεριφορά, η ξαφνική αλλαγή σε πράγματα που συνήθιζε να κάνει συχνά ή ακόμη και καθημερινά σηματοδοτεί την αλλαγή μιας γενικότερης κατάστασης. Αυτό ενδέχεται να οφείλεται σε κάποια στρεσογόνα κατάσταση που ίσως βιώνει το παιδί και με αυτόν τον τρόπο εξωτερικεύει τη σύγχυση ή το άγχος που αισθάνεται.

Υπερβολικό άγχος και θλίψη

Το άγχος ή η θλίψη μπορεί ως ένα βαθμό να είναι φυσιολογικό, ως συναισθήματα, να τα βιώνουμε όλοι οι άνθρωποι, ειδικά όταν συμβαίνουν μεγάλες αλλαγές στη ζωή μας, όταν όμως εκφράζονται σε υπερβολικό βαθμό και είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε οφείλουμε να αναλάβουμε δράση.

Κοινωνική απομόνωση

Αν παρατηρήσουμε ότι το παιδί επιθυμεί να μη συναναστρέφεται με άλλα άτομα, είτε φίλους είτε συγγενείς, αλλά, αντιθέτως, προτιμά την απομόνωση, κάτι τέτοιο θα πρέπει να μας ανησυχήσει. Πιο ειδικά, όταν το παιδί στο σχολείο ή στο σπίτι επιλέγει να φάει μόνο του, αποφεύγει να συμμετέχει σε παιχνίδια και άλλες ομαδικές δραστηριότητες ή δε θέλει να φεύγει από το σπίτι για οποιοδήποτε λόγο, τότε η υποστήριξη ενός παιδοψυχολόγου κρίνεται απαραίτητη.

Αυτοτραυματισμός ή τραυματισμός άλλων

Εάν διαπιστώσουμε πως το παιδί έχει τάσεις αυτοτραυματισμού ή γενικά εκφράζει ιδέες που ίσως να βλάπτουν τον εαυτό του ή άλλους, πρέπει άμεσα να λάβουμε κάποια μέτρα σύμφωνα με τις υποδείξεις, πάντα, κάποιου ειδικού.

Όλα τα παραπάνω αποτελούν μερικά από τα πιο βασικά «συμπτώματα» που υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα για ιατρική περίθαλψη ή συμβουλευτική υποστήριξη. Τα παιδιά μπορεί να εκδηλώνουν συχνά κάποιες συμπεριφορές, φυσιολογικές και μη, που ενδεχομένως να μην μπορούμε να τις κατανοήσουμε και να τις αποκωδικοποιήσουμε και να μας τρομάζουν, μερικές φορές άδικα. Ωστόσο, είναι προτιμότερο να συμβουλευτούμε τον παιδίατρο και μετά ίσως κάποιον ειδικό, παρά να περιμένουμε να εξαφανιστεί ένα πρόβλημα από μόνο του με τον καιρό. Όπως και να έχει, καλό είναι να πραγματοποιείται έγκαιρη παρέμβαση ώστε να αποφευχθούν πιο έντονες και μακροχρόνιες συνέπειες για το παιδί και την οικογένειά του.

Βασιλεία Καραφυλίδου

Παιδαγωγός – “Κοινωνία, εκπαίδευση και παιδαγωγική” MSc