«Πίσω από κάθε παιδί που πιστεύει στον εαυτό του υπάρχει ένας ενήλικας που πίστεψε πρώτα σε αυτό» – Mathew Jacobson

Όλοι οι γονείς επιθυμούν τα παιδιά τους να αναπτύξουν μια ισορροπημένη προσωπικότητα, να διαθέτουν δυναμισμό και ισχυρή αυτοεκτίμηση, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν τις απαιτήσεις και τις προκλήσεις της ζωής με επιτυχία. Ωστόσο, η διαφορά έγκειται στους τρόπους με τους οποίους προσπαθούν να συνεισφέρουν ώστε να πραγματοποιηθεί ο παραπάνω σκοπός. Τι γίνεται, όμως, όταν ένας γονέας είναι υπερβολικά κριτικός; Τι συναισθήματα βιώνει, σε αυτήν την περίπτωση, το παιδί; Πώς διαμορφώνεται η σχέση γονέα-παιδιού;

Ένας κριτικός γονέας εμπλέκεται έντονα όχι μόνο στις σχολικές υποχρεώσεις του παιδιού αλλά και σε οποιοδήποτε άλλο επίπεδο, όπως στον τρόπο που συμπεριφέρεται, που μιλάει, στην επιλογή των φίλων του και γενικότερα στη διεκπεραίωση όλων των δραστηριοτήτων του. Πολύ συχνά απορρίπτει και αποδοκιμάζει τις επιλογές του παιδιού του χωρίς καμία αιτιολόγηση ή διαπραγμάτευση. Ακόμη, η κριτική που ασκούν οι γονείς στα παιδιά τους συνοδεύεται, συνήθως, από τη σύγκριση – «Γιατί ο/η τάδε πήρε καλύτερους βαθμούς από εσένα; Δεν μπορείς να μιλάς/φέρεσαι όπως ο αδερφός σου;». Τα σχόλια που γίνονται, από τη μεριά των γονέων και έχουν ιδιαίτερα επικριτικό τόνο, δρουν ανασταλτικά στο να διαμορφώσει το παιδί μια θετική αίσθηση της ταυτότητάς του.

Επομένως, η άκαμπτη και αυστηρή στάση των γονέων απέναντι σε ο,τιδήποτε κάνει και επιθυμεί το παιδί, δεν εκδηλώνει εμπιστοσύνη και στοργή προς το ίδιο, αντιθέτως προκαλεί σοβαρές επιπτώσεις στην αυτοεκτίμηση, στις ικανότητες και στην ευτυχία του παιδιού, δημιουργώντας διάφορα προβλήματα συμπεριφοράς. Όταν ένα παιδί νιώθει απογοητευμένο και ματαιωμένο, ακούγοντας επανειλημμένα πόσο ανεπαρκές είναι, θα αρχίσει να αμφιβάλλει για την αγάπη των γονιών του και θα επιζητά την προσοχή και την αποδοχή από άλλους. Επίσης, όταν ένα παιδί δέχεται συνεχώς την περιφρόνηση από τους γονείς του, δε θα μπορέσει να αναπτύξει εύκολα στενές σχέσεις και φιλίες με άλλα άτομα, ενώ παράλληλα θα νιώθει την ανάγκη να απομονώνεται και να παραιτείται από ο,τιδήποτε χρειάζεται προσπάθεια και κόπο.

Οι γονείς μπορούν να βελτιώσουν τη σχέση με το παιδί τους βοηθώντας το να είναι αυτόνομο και δυναμικό, επιτρέποντάς του να κάνει τις δικές του επιλογές ακόμη κι αν κάνει λάθη, αφού μέσα από τις αποτυχίες και τις αναποδιές μαθαίνουμε τα πιο σημαντικά πράγματα! Η γνώμη και η άποψη του παιδιού πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από τους γονείς και πρέπει πάντα να εκφράζεται. Βέβαια, κάτι τέτοιο δε σημαίνει πως πρέπει να γίνεται οπωσδήποτε αυτό που θέλει το παιδί, αλλά είναι σημαντικό, για εκείνο, να αισθάνεται πως οι γονείς του το κατανοούν και το σέβονται, επιδιώκοντας το διάλογο μαζί του με σκοπό την επίλυση οποιουδήποτε προβλήματος.

Ας μην ξεχνάμε, επίσης, πως τα παιδιά χρειάζονται να τους αφιερώνουμε χρόνο, προσοχή, ενέργεια και αγάπη! Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανταμοιβή και χαρά, όταν τα παιδιά βλέπουν τους γονείς τους να νιώθουν περήφανοι και ευτυχισμένοι, γνωρίζοντας πως εκείνα είναι η αιτία αυτών των συναισθημάτων. Κατά συνέπεια, το παιδί αισθάνεται περισσότερο ασφαλές και ικανοποιημένο με τον εαυτό του, αναπτύσσοντας μεγαλύτερο σεβασμό για τους γονείς του, όχι επειδή πρέπει αλλά επειδή διαισθάνεται την υποστηρικτική και ενσυναισθητική τους στάση!

«Το παιδί που δε διδάχθηκε σεβασμό για τους γονείς του, αργότερα δε θα σέβεται κανέναν πραγματικά» – BillyGraham

Παιδαγωγός – “Κοινωνία, εκπαίδευση και παιδαγωγική” MSc – Εκπαιδευτικό προσωπικό των ΚΔΑΠ ”Μεγαλώνουμε Μαζί”