“Μην συγκρίνετε τα παιδιά σας με τα υπόλοιπα. Δεν υπάρχει σύγκριση μεταξύ του ήλιου και του φεγγαριού. Λάμπουν όταν έρθει η ώρα τους” Jenny Witt

“Μόνο με εκείνον ασχολείσαι, εμένα δε με αγαπάς”, “Την αγαπάς περισσότερο από εμένα”, ” Συνέχεια μόνο εμένα μαλώνεις”. Φράσεις ειπωμένες από παιδιά προς τους γονείς τους, οι οποίες φανερώνουν παράπονο, συναισθήματα ζήλιας και ανταγωνισμού ανάμεσα σε αδέρφια, όταν κάποιο παιδί νιώθει πως δε λαμβάνει την προσοχή και την αγάπη που χρειάζεται από τους γονείς του.

Η ανατροφή ενός παιδιού μπορεί να αποτελέσει μία από τις πιο σημαντικές και ευχάριστες περιόδους στη ζωή ενός ανθρώπου αλλά ταυτόχρονα είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη υπόθεση, η οποία απαιτεί προσεγμένους και σωστούς χειρισμούς από την πλευρά των γονέων και πολλή υπομονή. Αναμφισβήτητα, αυτό που έχουν ανάγκη περισσότερο από οτιδήποτε άλλο τα παιδιά είναι η αμέριστη προσφορά αγάπης και φροντίδας των γονέων τους. Τι μπορεί να συμβεί, όμως, όταν η αγάπη και η προσοχή που παίρνει ένα παιδί δεν το ικανοποιούν; Όταν νιώθει πως το αδερφάκι του είναι περισσότερο ευνοημένο από εκείνο;

Σίγουρα, όσα παιδιά και να έχει κάποιος γονέας, τα αγαπάει το ίδιο όποια κι αν είναι, ό,τι κι αν κάνουν. Ωστόσο, συχνά, κάποιες “αθώες” και “ασυνείδητες” πράξεις ή και κουβέντες μας, μπορεί να μας οδηγήσουν στην αντιμετώπιση ιδιαίτερα άβολων καταστάσεων με πρωταγωνιστές τα παιδιά. Το να δείχνουμε αδυναμία σε κάποιο από τα παιδιά δεν είναι σπάνιο φαινόμενο, αλλά μια συχνή πραγματικότητα, την οποία οφείλουμε να αλλάξουμε.

Εάν, λοιπόν, σε κάποιο παιδί κάνουμε περισσότερες αγκαλιές, χάδια, χατίρια, εάν υποχωρούμε πιο εύκολα στα λάθη και τις ιδιοτροπίες του, εάν το επαινούμε πιο συχνά και το συγκρίνουμε με τα αδέρφια του, χαρακτηρίζοντάς ως καλύτερο σε οτιδήποτε, τότε κάνουμε το σφάλμα να διαχωρίζουμε τα παιδιά μας και να δείχνουμε με ξεκάθαρο τρόπο την προτίμησή μας.

Ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις μιας τέτοιας συμπεριφοράς;

Το παιδί που δεν αποτελεί την “αδυναμία” του γονέα, βιώνει αρνητικά αυτήν την κατάσταση, συχνά, σε αρκετά έντονο βαθμό, κάτι που δεν επηρεάζει με θετικό πρόσημο τη συναισθηματική και ψυχική ανάπτυξή του αλλά και την αυτοεικόνα του. Το παιδί αισθάνεται αδικημένο, παραμελημένο και λιγότερο αποδεκτό από τους γονείς του, πιστεύοντας πως φταίει το ίδιο που δε λαμβάνει όση αγάπη λαμβάνει και το αδερφάκι του. Σε κάποιες περιπτώσεις, το παιδί για να εκφράσει τα συναισθήματά του, μπορεί να ξεσπάσει σε κλάματα ή να έρθει σε κόντρα με τους γονείς του, μέσω καβγάδων και επεισοδίων ανυπακοής, προσπαθώντας, κατά κάποιον τρόπο, να εκδικηθεί για την παραμέλησή του.

Αρνητικές συνέπειες προκαλούνται όχι μόνο ανάμεσα στον γονέα και το παιδί αλλά και ανάμεσα στα αδέρφια. Το παιδί βλέπει τον αδερφό ή την αδερφή ως την πηγή των προβλημάτων του με τους γονείς και την αιτία που δε λαμβάνει τη δέουσα προσοχή και φροντίδα. Είναι, λοιπόν, πολύ πιθανό να δημιουργούνται εντάσεις μεταξύ των αδερφών, μην έχοντας καλές σχέσεις το ένα με το άλλο, επιφέροντας έτσι επιπτώσεις στη γενικότερη δυναμική της οικογένειας.

Τι δεν πρέπει να ξεχνάμε;

Πρέπει, λοιπόν, να θυμόμαστε πως το να συγκρίνουμε τα παιδιά μεταξύ τους, θα δημιουργήσει προβλήματα όχι μόνο στο ίδιο το παιδί και την προσωπική του ανάπτυξη αλλά και στις σχέσεις του με την υπόλοιπη οικογένεια και τους άλλους ανθρώπους γενικότερα. Το παιδί και ως ενήλικας, θα προσπαθεί με οποιονδήποτε τρόπο να αποδεικνύει την αξία του για να κερδίσει την αγάπη φίλων και συντρόφων, ακόμη και με καταστροφικό, κάποιες φορές, τρόπο για το ίδιο. Στόχος, επομένως, θα πρέπει να είναι η διαρκής υπενθύμιση στο παιδί πως είναι μοναδικό και αξίζει να αγαπηθεί έτσι ακριβώς όπως είναι, χωρίς να μπαίνει σε διαδικασία σύγκρισης με κανέναν! Πρέπει να βοηθούμε το παιδί ώστε να μάθει να θέτει τους δικούς του προσωπικούς στόχους στη ζωή, οι οποίοι θα προωθούν τον αγώνα για την προσωπική του πρόοδο και ευτυχία, ο οποίος ξεκινά με την προϋπόθεση να αγαπάμε τον εαυτό μας και να πιστεύουμε σε αυτό που είμαστε και σε αυτό που μπορούμε και θέλουμε να γίνουμε!

“Η σύγκριση είναι ο θάνατος της χαράς” Mark Twain

Βασιλεία Καραφυλίδου

Παιδαγωγός – “Κοινωνία, εκπαίδευση και παιδαγωγική” MSc – Εκπαιδευτικό προσωπικό των ΚΔΑΠ ”Μεγαλώνουμε Μαζί”